اسکرین سایز قهوه چیست و چه کاربردی دارد؟

در فرآیند تولید و تهیه قهوه، یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر طعم و کیفیت نهایی قهوه، اندازه ذرات یا دانه‌های قهوه است. اندازه ذرات قهوه نه تنها بر روی طعم قهوه تأثیر دارد، بلکه بر روی نوع و روش دم‌آوری نیز تأثیرگذار است. یکی از مفاهیم کلیدی در صنعت قهوه که به بررسی و تعیین اندازه ذرات قهوه کمک می‌کند، اسکرین سایز قهوه است. این مفهوم به طور مستقیم با کیفیت و انتخاب مناسب دانه‌های قهوه برای هر نوع روش دم‌آوری در ارتباط است.

در این مقاله، به طور کامل با مفهوم اسکرین سایز قهوه، نحوه اندازه‌گیری آن، و کاربردهای آن در فرآیند تولید و دم‌آوری قهوه آشنا خواهیم شد. همچنین به تأثیر اندازه ذرات قهوه بر روی طعم نهایی قهوه خواهیم پرداخت و در انتهای مقاله به خرید قهوه و تجهیزات مرتبط با آن از فروشگاه قهوه واکا اشاره می‌کنیم.

اسکرین سایز قهوه چیست؟

اسکرین سایز در صنعت قهوه به اندازه فیزیکی دانه‌های قهوه اشاره دارد. این اندازه‌گیری با استفاده از الک‌های خاصی انجام می‌شود که دارای منافذ مختلف هستند و می‌توانند دانه‌های قهوه را بر اساس سایز آن‌ها جدا کنند. دانه‌های قهوه پس از برداشت و فرآوری اولیه، بر اساس اندازه غربال شده و دسته‌بندی می‌شوند. هر چه دانه‌های قهوه بزرگ‌تر و یکدست‌تر باشند، به‌طور کلی کیفیت بالاتری خواهند داشت و بهتر می‌توانند در روش‌های مختلف دم‌آوری استفاده شوند.

تاریخچه و تکامل اسکرین سایز قهوه

اندازه‌گیری سایز دانه‌های قهوه به زمان‌های اولیه کشت و تجارت قهوه برمی‌گردد. در قرن نوزدهم، با گسترش تجارت جهانی قهوه، استفاده از الک‌های مخصوص با سوراخ‌های مختلف به استانداردی برای دسته‌بندی دانه‌ها تبدیل شد. این دسته‌بندی بر اساس سایز، به تولیدکنندگان امکان می‌دهد تا کیفیت قهوه را بهبود بخشند و یکنواختی در طعم نهایی را تضمین کنند. امروزه استانداردهای جهانی نظیر SCA (Specialty Coffee Association) برای این منظور به کار گرفته می‌شوند

نحوه اندازه‌گیری اسکرین سایز

برای اندازه‌گیری اسکرین سایز، از غربال‌های استانداردی استفاده می‌شود که هر یک دارای شبکه‌ای با ابعاد مشخص هستند. این ابعاد معمولاً بر اساس میلی‌متر یا اینچ سنجیده می‌شوند و اعداد آن‌ها معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ متغیر است. به عنوان مثال، اسکرین سایز ۱۸ به این معنی است که دانه‌های قهوه باید از الکی عبور کنند که منافذ آن ۱۸/۶۴ اینچ است.

استانداردهای مختلفی برای اسکرین سایز وجود دارد، اما به طور کلی اندازه‌های بزرگ‌تر دانه‌ها نشان‌دهنده کیفیت بالاتر آن‌هاست. کشورهای تولیدکننده قهوه از این روش برای درجه‌بندی و قیمت‌گذاری دانه‌های قهوه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، در کشورهای آمریکای لاتین مانند کلمبیا و برزیل، دانه‌های قهوه با اسکرین سایز بزرگ‌تر معمولاً به عنوان دانه‌های باکیفیت و درجه یک شناخته می‌شوند.

فرآیند اندازه‌گیری اسکرین سایز قهوه

فرآیند اندازه‌گیری اسکرین سایز قهوه به‌منظور تعیین اندازه و کیفیت دانه‌های قهوه انجام می‌شود. این فرآیند شامل چند مرحله است که به طور خلاصه به شرح زیر است:

جمع‌آوری دانه‌های قهوه:

دانه‌های قهوه پس از فرآیند برداشت و خشک کردن به کارخانه منتقل می‌شوند، جایی که آماده دسته‌بندی و اندازه‌گیری سایز می‌شوند.

استفاده از الک‌های مخصوص (Sieve Shakers):

دانه‌های قهوه از الک‌هایی با سوراخ‌های استاندارد عبور داده می‌شوند. این الک‌ها دارای سوراخ‌هایی با قطرهای مختلف هستند که هر کدام اندازه مشخصی از دانه‌ها را عبور می‌دهند. برای مثال، اسکرین 18 به این معناست که دانه‌هایی که از سوراخ‌های 18/64 اینچ عبور نمی‌کنند، در این دسته قرار می‌گیرند.

دسته‌بندی بر اساس اندازه:

پس از عبور دانه‌ها از الک‌ها، بر اساس اندازه‌شان دسته‌بندی می‌شوند. اندازه‌های رایج شامل اسکرین 12، 14، 16، 18 و غیره است. این دسته‌بندی کمک می‌کند تا دانه‌های با اندازه مشابه به‌صورت یکنواخت برشته شوند و کیفیت طعم قهوه بهبود یابد.

نقش سایز در برشته‌کاری و دم‌آوری:

دانه‌های با اسکرین سایز بزرگتر معمولاً در برشته‌کاری یکنواخت‌تر و بهینه‌تر هستند، در حالی که دانه‌های ریزتر ممکن است به‌سرعت بیش از حد عصاره‌گیری شوند. این امر بر انتخاب نوع روش دم‌آوری نیز تأثیر دارد. به‌طور مثال، برای اسپرسو از دانه‌های با اسکرین سایز ریزتر استفاده می‌شود.

کنترل کیفیت و استانداردسازی:

اندازه‌گیری سایز دانه‌ها به عنوان معیاری برای کنترل کیفیت در صنعت قهوه استفاده می‌شود. دسته‌بندی صحیح دانه‌ها به تضمین یکنواختی محصول کمک کرده و بر طعم نهایی قهوه نیز تأثیر می‌گذارد.

این فرآیند به برشته‌کاران امکان می‌دهد تا محصولی با کیفیت و یکنواخت تولید کنند که مشتریان از طعم و کیفیت آن لذت ببرند.

تأثیر اسکرین سایز بر طعم و کیفیت قهوه

اسکرین سایز دانه‌های قهوه مستقیماً بر روی طعم و کیفیت قهوه تأثیر دارد. دانه‌های بزرگ‌تر معمولاً حاوی روغن‌ها و ترکیبات بیشتری هستند که باعث ایجاد طعم‌های غنی‌تر و پیچیده‌تر در قهوه می‌شوند. همچنین، دانه‌های با سایز یکدست و بزرگ‌تر به‌طور معمول به طور یکنواخت‌تری برشته می‌شوند که این موضوع باعث می‌شود طعم نهایی قهوه یکدست‌تر و بهتر باشد.

از طرف دیگر، دانه‌های کوچک‌تر یا دانه‌هایی که دارای اندازه‌های مختلف هستند، ممکن است در فرآیند برشته کردن به طور ناهمگون تحت حرارت قرار بگیرند، که این موضوع می‌تواند منجر به تغییرات طعمی نامطلوب در قهوه شود. برای مثال، ممکن است دانه‌های کوچک‌تر سریع‌تر بسوزند و طعم تلخی غیرمنتظره‌ای ایجاد کنند.

ارتباط اسکرین سایز با روش‌های دم‌آوری

هر روش دم‌آوری قهوه نیاز به دانه‌هایی با اندازه خاص دارد. به همین دلیل، اسکرین سایز دانه‌های قهوه باید با روش دم‌آوری متناسب باشد تا بهترین نتیجه حاصل شود. در ادامه به برخی از روش‌های دم‌آوری قهوه و ارتباط آن‌ها با اسکرین سایز اشاره می‌کنیم:

اسپرسو:

برای تهیه قهوه اسپرسو، دانه‌های قهوه باید به طور یکنواخت و بسیار ریز آسیاب شوند. در نتیجه، استفاده از دانه‌هایی با اسکرین سایز متوسط تا بزرگ برای این روش مناسب است تا در هنگام آسیاب کردن، یکنواختی بیشتری حاصل شود.

فرنچ پرس:

در این روش، نیاز به دانه‌هایی با اندازه بزرگ‌تر و آسیاب درشت‌تر است. دانه‌های قهوه با اسکرین سایز بزرگ‌تر برای تهیه قهوه در فرنچ پرس مناسب‌تر هستند زیرا دانه‌های بزرگ‌تر در هنگام آسیاب، درشت‌تر خرد می‌شوند و طعم قهوه بهتری ایجاد می‌کنند.

ایروپرس:

در این روش نیز از دانه‌هایی با اسکرین سایز متوسط استفاده می‌شود که معمولاً منجر به آسیاب متوسط تا ریز می‌شوند.

تفاوت اسکرین سایز در انواع قهوه‌ها

همه دانه‌های قهوه به یک اندازه تولید نمی‌شوند و بسته به نوع و منطقه‌ای که از آن برداشت می‌شوند، اندازه‌های متفاوتی دارند. برای مثال:

قهوه عربیکا:

دانه‌های قهوه عربیکا معمولاً بزرگ‌تر و دارای اسکرین سایزهای بالاتر هستند. این نوع قهوه به دلیل طعم ملایم و کیفیت بالا محبوبیت زیادی دارد و معمولاً از اسکرین سایز ۱۶ به بالا برای آن استفاده می‌شود.

قهوه روبوستا:

دانه‌های روبوستا کوچک‌تر از عربیکا هستند و معمولاً اسکرین سایزهای کمتری دارند. قهوه روبوستا بیشتر به دلیل تلخی و کافئین بالای خود شناخته می‌شود و معمولاً در ترکیب با قهوه‌های دیگر استفاده می‌شود.

نقش اسکرین سایز در فرآوری و تجارت قهوه

در فرآوری قهوه، دانه‌ها ابتدا پس از برداشت و خشک شدن، بر اساس اسکرین سایز غربال می‌شوند. این فرآیند به تولیدکنندگان و صادرکنندگان کمک می‌کند تا دانه‌های قهوه را دسته‌بندی کرده و آن‌ها را بر اساس کیفیت و اندازه به بازارهای مختلف صادر کنند. قهوه‌هایی با اسکرین سایز بالاتر معمولاً به عنوان قهوه‌های پریمیوم شناخته می‌شوند و قیمت بالاتری دارند.

در بازارهای جهانی، خریداران قهوه به دنبال دانه‌هایی با اسکرین سایزهای بزرگ‌تر و یکنواخت‌تر هستند زیرا این دانه‌ها معمولاً منجر به تولید قهوه‌هایی با کیفیت بالاتر می‌شوند.

مزایا و معایب استفاده از دانه‌های با اسکرین سایز بزرگ‌تر

مزایا:

برشته کردن یکنواخت‌تر دانه‌ها

ایجاد طعم غنی‌تر و پیچیده‌تر

مناسب برای روش‌های مختلف دم‌آوری

معایب:

هزینه بالاتر دانه‌های با اسکرین سایز بزرگ‌تر

ممکن است در روش‌های خاص دم‌آوری، به آسیاب دقیق‌تری نیاز باشد

کاربردهای اسکرین سایز در صنعت قهوه

اسکرین سایز در صنعت قهوه برای موارد مختلفی کاربرد دارد که شامل:

دسته‌بندی و فرآوری دانه‌های قهوه:

اسکرین سایز به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا دانه‌های قهوه را بر اساس کیفیت و اندازه دسته‌بندی کنند.

تعیین قیمت قهوه:

دانه‌های با اسکرین سایز بالاتر معمولاً گران‌تر هستند و به عنوان قهوه‌های باکیفیت و پریمیوم به فروش می‌رسند.

انتخاب دانه مناسب برای روش‌های دم‌آوری مختلف:

اندازه دانه‌ها بر روی نوع آسیاب و روش دم‌آوری تأثیر مستقیم دارد و انتخاب دانه‌های مناسب با اسکرین سایز مشخص می‌تواند بر روی طعم نهایی قهوه تأثیرگذار باشد.

نتیجه‌گیری

در این مقاله با مفهوم اسکرین سایز قهوه، نحوه اندازه‌گیری و کاربردهای آن در صنعت قهوه آشنا شدیم. اسکرین سایز به عنوان یکی از عوامل مهم در تعیین کیفیت و طعم نهایی قهوه شناخته می‌شود و انتخاب صحیح دانه‌های قهوه با اسکرین سایز مناسب می‌تواند تجربه‌ای بهتر از نوشیدن قهوه را برای ما به ارمغان آورد.

اگر به دنبال خرید قهوه باکیفیت و تجهیزات قهوه‌سازی هستید، می‌توانید از فروشگاه قهوه واکا دیدن کنید و انواع دانه‌های قهوه عربیکا و روبوستا و همچنین تجهیزات لازم برای دم‌آوری قهوه را تهیه کنید.